Во светот на хемијата сè е поврзано – елементи, реакции, енергија. Но, надвор од лабораториската маса и периодниот систем, постои една посебна хемиска врска што не се пишува со симболи – таа се нарекува емпатија.
Како наставник по хемија, секој ден ги учам моите ученици на реакции – не само на оние што се случуваат во епрувети, туку и на оние во срцето. Зашто секоја вистинска хемија започнува со поврзување – не само на атоми, туку и на луѓе.
Во текот на годините, покрај формулите за киселини и бази, вложувам ист ентузијазам да им ја објаснам и највредната формула на светот:
Давање + Сочувство → Радост
Во нашето училиште, не се воспитуваат само ученици што знаат да решат задачи – туку и деца кои знаат да препознаат туѓа болка, да „се стават“ во туѓи чевли, да почувствуваат… и да подадат рака. Училиштето е посветено на развојот на емпатијата како суштинска животна вредност, поради верувањето дека добрината се учи исто како што се учи таблицата за множење – со секојдневно повторување, со пример, со срце.
Токму преку хуманитарната иницијатива „Подари пакетче – подари радост“ организирана од Здружението ЦСИ „Линк“, учениците учат што значи да се биде човек. Не донираат пари, не купуваат подароци – но нивната улога е бесценета. Тие создаваат магија со своите раце и со своето срце: пишуваат честитки со најтопли зборови, изработуваат украси со љубов, мислејќи на деца што никогаш не ги сретнале – и токму тука се раѓа емпатијата.
Во тие моменти, училницата станува лабораторија на добрината. На таблата нема само формули – туку и зборови како љубезност, внимание, грижа. Учениците учат дека не е доволно само да се знае, туку треба и да се чувствува. Дека не е важно само колку добиваш, туку и колку си подготвен да дадеш.
Кога едно дете ќе праша: „Што ако оваа честитка му го разубави денот некому?“ – знам дека хемијата успеала. Не само таа во епрувета, туку онаа меѓу срцата.
Кога со малите рачиња пишуваат: „Ти посакувам топлина, љубов и среќа“– тие не пишуваат само зборови. Тие праќаат енергија. Тие даваат дел од себе.
Во ООУ „Толи Зордумис“, воспитувањето на емпатични деца не е само цел – тоа е мисија. И затоа, кога нашите ученици ќе седнат да напишат неколку топли зборови за дете што можеби никогаш не добило подарок – тогаш знаеме дека ја предаваме највредната лекција. Ние, наставниците, имаме многу поважна улога од предавачи. Пред сѐ имаме должност да ги водиме учениците низ свет каде што успехот не се мери само со петки, туку со добри дела, со нежни мисли, со отворено срце.
И додека учиме за електрони и молекули, учиме и дека најсилната реакција не е онаа со балон и чад – туку онаа со којашто пламнува светлина во нечие срце.
Зашто… дарувањето е најчиста форма на љубов. Тоа не е ни хипотеза, ни претпоставка – тоа е проверен факт.
И тоа, драги колеги, не е експеримент. Тоа е чиста, докажана – човечност.
Емилија Веселиновска
професор по хемија и природни науки во ООУ„Толи Зордумис“
